• Çalışma Saatleri: Pts-Cu 9.00 - 18.00
TR EN

Türkiye-Hollanda Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmasının Uygulanmasına İlişkin Rehber Yayınlandı

  Ana Sayfa   |   Türkiye-Hollanda Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmasının Uygulanmasına İlişkin Rehber Yayınlandı

Türkiye-Hollanda Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmasının Uygulanmasına İlişkin Rehber Yayınlandı

GİRİŞ
Bu rehber, Hollanda’da yaşayan vatandaşlarımızı, Türkiye’deki faaliyetleri ya da yatırımları
dolayısıyla elde ettikleri gelirin nerede ve ne şekilde vergilendirileceği konusunda aydınlatmak ve
vergisel konularda yaşayabilecekleri sorunları asgariye indirmek amacıyla hazırlanmıştır.
Hollanda’da yaşayan (ikamet eden) ve bu ülkede daimi bir meskene sahip olan
vatandaşlarımız Hollanda’nın mukimi kabul edilmekte ve vergileme açısından tam mükellef olarak
Hollanda kanunlarına tabi olmaktadırlar. Hollanda’da tam mükellef konumunda olan söz konusu
vatandaşlarımız gerek Hollanda’dan, gerekse Türkiye dahil diğer ülkelerden elde ettikleri gelirler
dolayısıyla Hollanda’da vergilendirilmektedirler. Ancak, vatandaşlarımızın Türkiye’de gelir elde
etmeleri durumunda, bu gelir aynı zamanda Türkiye’de de vergilendirileceğinden, bir çifte vergileme
sorunu ortaya çıkmaktadır.
Hollanda ile akdedilmiş olan Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması ile vatandaşlarımızın
her iki ülkede birden vergilendirilmesinin önüne geçilmiş olup, gelir unsurları itibarıyla
vergilendirmenin ne şekilde yapılacağı, Türkiye’de elde edilen gelir nedeniyle ödenen verginin
Hollanda’da ne şekilde dikkate alınacağı hususları aşağıda açıklanmıştır. Söz konusu Anlaşmanın
Türkçe metnine, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın internet sitesinden (www.gib.gov.tr) ulaşılabilmektedir.
I. TÜRKİYE’DEKİ İÇ MEVZUAT AÇISINDAN MÜKELLEFİYET
210 Seri No’lu Gelir Vergisi Genel Tebliği’nde, oturma veya çalışma izni alarak altı aydan
fazla süreyle yurt dışında yaşayan Türk vatandaşlarının bu ülkelerin mukimi kabul edileceği ve tüm
dünya kazançları üzerinden tam mükellef olarak bu ülkelerde vergilendirilecekleri açıklamalarına yer
verilmiştir. Söz konusu vatandaşlarımızın Türkiye’den de gelir elde etmeleri halinde, bu
vatandaşlarımız Türkiye’de dar mükellef olarak, yani sadece Türkiye’de elde ettikleri kazançlar
üzerinden vergilendirileceklerdir.
Buna göre, Hollanda’da oturma veya çalışma izni alarak bu ülkenin iç mevzuatına göre mukim
sayılan (bu ülkenin vatandaşı olanlar da dahil) vatandaşlarımız tam mükellef olarak Hollanda’da
vergilendirilecek; Türkiye'de gelir elde etmeleri halinde ise yalnızca elde ettikleri gelirle sınırlı olarak
dar mükellefiyet esasında Türkiye’de vergilendirileceklerdir.
Söz konusu vatandaşlarımızın dar mükellefiyet esasında vergilendirilecek gelirlerinin yalnızca,
"tamamı tevkif suretiyle vergilendirilmiş ücret, serbest meslek kazancı, menkul ve gayrimenkul
sermaye iratları ve kar payları ile değer artış kazançları veya arızi kazançlardan" ibaret olması halinde
bu gelirler için yıllık gelir vergisi beyannamesi verilmesine gerek bulunmamaktadır. Bu durumda, bu
tür gelirler için yapılan vergi kesintisi Türkiye’de nihai vergi olacaktır. Ancak, sayılan kazanç ve
iratların tevkif (kaynakta kesinti) suretiyle vergilendirilmemiş olması durumunda ise vatandaşlarımızın
bunlar için yıllık beyanname vermeleri gerekmektedir.
II.ANLAŞMANIN KAPSAMINA GİREN GELİR TÜRLERİ
Anlaşma kapsamında;
- gayrimenkul varlıklardan elde edilen gelirler,
- ticari kazançlar,
- temettüler (kâr payları),
- faiz vb. nitelikteki ödemeler,
- gayrimaddi hak bedelleri,
- sermaye değer artış kazançları,
- serbest meslek kazançları,
- ücretler,
- yöneticilere yapılan ödemeler,
 
- sanatçı ve sporculara yapılan ödemeler,
- emekli maaşları,
- kamu hizmetinden kaynaklanan ücret, maaş ve benzeri ödemeler,
- profesör, öğretmen ve öğrencilere yapılan ödemeler,
- diğer gelirler
düzenlenmekte olup, vatandaşlarımızın yukarıdaki gelirleri elde etmeleri durumunda
vergilendirmenin hangi ülkede ve ne şekilde yapılacağı aşağıda açıklanmıştır.
1. Gayrimenkul Varlıklardan Elde Edilen Gelirler
Gayrimenkul varlıklardan elde edilen gelirlerin vergilendirilmesi Anlaşma’nın 6 ncı
maddesinde düzenlenmekte olup, madde uyarınca söz konusu varlıkların kiraya verilmesinden elde
edilen gelirler, gayrimenkulün bulunduğu devlette vergilendirilmektedir. Buna göre, Hollanda’da
yaşayan vatandaşlarımızın Türkiye’de sahip oldukları gayrimenkullerini (işyeri, konut ya da
benzerlerini) kiraya vermeleri karşılığında elde edecekleri gelirler Türkiye’de iç mevzuatımızın
öngördüğü usul ve esaslar çerçevesinde vergilendirilecektir.
Hollanda’da yaşayan vatandaşlarımız, tamamı Türkiye’de tevkif suretiyle vergilendirilmiş
gayrimenkul sermaye iratları için yıllık beyanname vermeyecekler, diğer gelirleri için yıllık
beyanname vermeleri halinde de tevkifata tabi tutulmuş bu geliri beyannameye dahil etmeyeceklerdir.
Bununla birlikte, Türkiye’de tevkif suretiyle vergilendirilmemiş gayrimenkul sermaye iratları için
(konut kira gelirlerinde istisna tutarını aşanlar) yıllık beyanname verilmesi gerekmektedir. Bu konuda
hazırlanan “Dar Mükellefler İçin Kira Geliri Rehberi” Başkanlığımız internet sitesinde
(http://www.gib.gov.tr/fileadmin/beyannamerehberi/2014darmukellefkira.pdf) yer almaktadır.
Vatandaşlarımızın Türkiye’de iç mevzuat hükümleri çerçevesinde vergilendirilen gayrimenkul
sermaye iratları ise Anlaşmanın 23 üncü maddesi uyarınca Hollanda’da vergiden istisna edilecektir.
Örnek 1
Hollanda’da yaşayan Mehmet Bey’in hâlihazırda Antalya’da mesken olarak kiraya verdiği bir
evi bulunmaktadır. Mehmet Bey 2014 yılında söz konusu evden yıllık 8.400 TL kira geliri elde
etmiştir. Mehmet Beyin elde ettiği bu gelir, gayrimenkul Türkiye’de bulunduğundan Türkiye’de, iç
mevzuatımızın öngördüğü usul ve esaslar çerçevesinde vergilendirilecektir.
Ancak, Mehmet Bey’in söz konusu evi satması karşılığında elde edeceği gelir, sermaye değer
artış kazancı olup, vergilendirmenin ne şekilde yapılacağına “Sermaye Değer Artış Kazançları”na
ilişkin 6 ncı bölümde değinilmiştir.
Örnek 2
Türk vatandaşı olan ve halen Hollanda’da çalışan Ekin Hanım’ın, Ankara’da iş yeri olarak
kiraya verdiği bir dükkanı bulunmaktadır.
Ekin Hanım’ın elde ettiği kira geliri söz konusu gayrimenkul Türkiye’de bulunduğundan,
Türkiye’de iç mevzuat hükümlerine göre vergilendirilecektir. Söz konusu kira geliri kaynakta tevkif
suretiyle vergilendirileceğinden beyanname verilmesine gerek bulunmamaktadır.
2. Ticari Kazançlar
Ticari kazançlar Anlaşma’nın 7 nci maddesinde düzenlenmiştir. Hollanda’da yaşayan
vatandaşlarımızın Türkiye’de ticari nitelikte bir faaliyette bulunmaları halinde, şayet bu faaliyetler
Türkiye’de bir iş yeri veya daimi temsilci vasıtasıyla yürütülmüyor ise, söz konusu faaliyetleri
dolayısıyla elde ettikleri kazançlar Hollanda’da vergilendirilecek; Türkiye’de bir iş yerinin veya daimi
temsilcinin bulunması halinde ise vergileme, bu iş yerinden veya daimi temsilci vasıtasıyla elde
edilecek kazançlarla sınırlı olmak üzere iç mevzuatımız hükümleri çerçevesinde Türkiye’de
 
yapılacaktır. Anlaşmanın 5 inci maddesinde, bir devlette vergileme yapılabilmesi için ölçüt olarak
kabul edilen “İş yeri”nin tanımı yapılmış ve iş yeri olarak belirlenen bazı yerler ismen sayılmıştır.
Buna göre “iş yeri”, bir teşebbüsün işinin tamamen veya kısmen yürütüldüğü işe ilişkin sabit bir yer
olup, yönetim yeri, şube, büro, fabrika, atölye, maden ocağı ve süresi altı ayı aşan inşaat faaliyetleri iş
yeri olarak belirlenmiştir.
Diğer taraftan, Türkiye’de bir iş yeri bulunmamakla birlikte, söz konusu ticari faaliyetin
Türkiye’de bağımsız statüde bir acente dışında, bir hizmet veya vekalet akdi ile temsil edilene bağlı
olup, onun adına mukavele akdetme ve bu yetkisini düzenli olarak kullanma hakkına sahip bir daimi
temsilci vasıtasıyla yürütülmesi durumunda vergileme, söz konusu daimi temsilcinin kazancıyla sınırlı
olmak üzere Türkiye’de yapılacaktır. Benzer şekilde, Türkiye’de düzenli şekilde mal ve ticari eşya
stoku bulundurulması, söz konusu mal veya eşyanın sürekli olarak sevkinin yanında satışıyla ilgili
bütün faaliyetlerinin de bilfiil yürütülmesi halinde, Türkiye’de bir işyerinin bulunduğu kabul edilecek
ve vergileme, bu iş yerinden elde edilecek kazançla sınırlı olmak üzere yine Türkiye’de yapılacaktır.
Türkiye’de elde edilecek ticari kazançlar, yıllık beyannameyle beyan edilmek suretiyle
vergilendirilmektedir. Bu şekilde Türkiye’de ödenen vergiler ise Anlaşmanın 23 üncü maddesi
uyarınca Hollanda’da vergiden istisna edilecektir.
Örnek 3
Yıllar önce çalışmak amacıyla Hollanda’ya yerleşen ve ilerleyen dönemlerde burada optik
ürünler satan bir mağaza açan Mustafa Bey, daha sonra bu ürünleri Türkiye’de de satmak amacıyla
memleketi İzmir’de münhasıran kendisine hizmet veren bir daimi temsilciyle anlaşmıştır. Bu durumda,
Mustafa Bey’in İzmir’deki daimi temsilcisi vasıtasıyla gerçekleştirdiği bu faaliyet Türkiye’de bir
işyeri oluşturacak ve bu şekilde elde edilen kazanç Türkiye’de iç mevzuatımız çerçevesinde vergiye
tabi tutulacaktır.
Örnek 4
Hollanda’da yaşayan bir Türk vatandaşı Türkiye’deki bir otele müşteri temin edilmesi
karşılığında, Türkiye’deki otel işletmecisinden, gönderdiği kişi sayısına göre komisyon elde
etmektedir.
Anlaşmaya göre ticari kazanç olarak değerlendirilen komisyon ödemeleri, Hollanda’da
yaşayan vatandaşımızın Türkiye’de bir iş yerinin olmaması veya bu faaliyetlerin bir daimi temsilci
aracılığıyla yürütülmemesi halinde Türkiye’de herhangi bir gelir vergisine tabi tutulmayacak, ancak
Türkiye’de bir iş yerinin bulunması veya faaliyetlerin daimi temsilci aracılığı ile yürütülmesi halinde,
yalnızca bu iş yerinden veya daimi temsilcisi vasıtasıyla elde edilen kazançlarla sınırlı olmak üzere
Türkiye’de iç mevzuatımız çerçevesinde vergilendirilecektir.
3. Temettü Gelirleri
Temettülerden (kâr payı) elde edilen gelir Anlaşmanın 10 uncu maddesinde düzenlenmiştir.
Maddede ayrıca temettü teriminin tanımına da yer verilmiş olup; hisse senetlerinden, intifa
senetlerinden veya intifa haklarından, kurucu hisse senetlerinden veya alacak niteliğinde olmayıp
kazanca katılmayı sağlayan diğer haklardan elde edilen gelirler ile dağıtımı yapan şirketin mukimi
olduğu Devletin mevzuatına göre, vergileme yönünden hisse senetlerinden elde edilen gelirle aynı
muameleyi gören diğer şirket haklarından elde edilen gelirlerin temettü sayılacağı hükme bağlanmıştır.
Temettü tanımı ayrıca, yatırım fonu ve yatırım ortaklıklarından elde edilen gelirleri de içine
almaktadır.
Söz konusu madde uyarınca, Hollanda’da yaşayan vatandaşlarımızın Türkiye’deki bir şirketten
elde edecekleri temettüleri vergileme hakkı Hollanda’ya aittir. Ancak, Anlaşma Türkiye’ye de sınırlı
 
bir vergileme hakkı tanımıştır. Buna göre, temettüler üzerinden kaynak Devlet olarak Türkiye’de
yapılacak vergilemenin oranı en fazla % 20 olacaktır. Ancak, iç mevzuatımızda bu tür gelirlerin
vergilendirilmesinde daha düşük bir oran belirlenmişse vergileme bu düşük oran üzerinden
yapılacaktır.
Temettünün Türkiye’de bulunan bir işyeri vasıtasıyla elde edilmesi halinde, diğer bir ifadeyle,
Hollanda’da yaşayan bir vatandaşımızın Türkiye’de ticari faaliyetinin icrası amacıyla bir işyerine
sahip olması ve elde edilen temettü ile bu işyeri arasında doğrudan bir ilişki bulunması halinde, söz
konusu temettüler bu madde kapsamında değil, ticari kazançlara ilişkin 7 nci madde kapsamında
vergilendirilecektir.
Türkiye’de elde edilen temettüler, kaynakta vergi kesintisi yapılmak suretiyle
vergilendirildiğinden ayrıca beyan edilmesine gerek bulunmamaktadır. Bu konuda hazırlanan rehber
(http://www.gib.gov.tr/fileadmin/beyannamerehberi/2014_menkulsermaye.pdf) Başkanlığımız internet
sitesinde mevcuttur.
Türkiye’de elde edilen temettü gelirleri için ödenen vergiler ise, Anlaşmanın 23 üncü maddesi
uyarınca Hollanda’da ödenecek olan vergilerden mahsup edilecektir.
Örnek 5
15 yıldır Hollanda’da ikamet eden Ayşe Hanım, İstanbul’daki ABC Bankacılık A.Ş.’den 2013
yılında 4.000 TL kar payı tahsil etmiştir. Ayşe Hanım’ın elde ettiği bu temettü geliri Hollanda’da
vergilendirilecek olmakla birlikte, Türkiye’nin de bu gelir üzerinden %20 oranında vergi alma hakkı
olacaktır. Ancak iç mevzuatımızda, hâlihazırda %15 vergi oranı uygulandığından, söz konusu temettü
geliri %15 oranında vergi tevkifatına tabi tutulacaktır.
Vergi, kaynakta tevkifat suretiyle alınacağından, Ayşe Hanım’ın bu geliri beyan etmesine gerek
bulunmamaktadır. Ayşe Hanım’ın bu gelir için Türkiye’de ödemiş olduğu vergi ise Hollanda’da
ödeyeceği vergilerden mahsup edilecektir.
4. Faiz Gelirleri
Faiz gelirleri Anlaşmanın 11 inci maddesinde düzenlenmiş olup, maddede, her nevi alacaktan
doğan gelirlerin ve özellikle hazine bonoları ile tahvillerden ve bonolardan elde edilen gelirler ile söz
konusu bono ve tahvillere ilişkin primlerin faiz kapsamında değerlendirileceği belirtilmiştir. Alacağın
ipotekle temin edilip edilmediği veya borçlunun kazancını paylaşma hakkı tanıyıp tanımadığı önem
taşımayacaktır.
Söz konusu madde uyarınca, Hollanda’da yaşayan vatandaşlarımızın Türkiye’deki bankalar ve
diğer finansal kuruluşlardan elde edecekleri faiz gelirlerini vergileme hakkı Hollanda’ya aittir. Ancak,
Türkiye’nin de kaynak Devlet olarak bu gelirler üzerinden, vadesi iki yılı aşan borçlara ilişkin
faizlerde en fazla % 10, diğer durumlarda %15 oranında vergi alma hakkı bulunmaktadır. Ancak, iç
mevzuatımızda bu tür gelirlerin vergilendirilmesinde daha düşük bir oran belirlenmişse vergileme bu
düşük oran üzerinden yapılacaktır.
Bununla birlikte, faizin Türkiye’de bulunan bir işyeri vasıtasıyla elde edilmesi halinde, diğer bir
ifadeyle, Hollanda’da yaşayan bir vatandaşımızın Türkiye’de ticari faaliyetinin icrası amacıyla bir
işyerine sahip olması ve elde edilen faiz ile bu işyeri arasında doğrudan bir ilişki bulunması halinde,
söz konusu faizler bu madde kapsamında değil, ticari kazançlara ilişkin 7 nci madde kapsamında
vergilendirilecektir.
Türkiye’de elde edilen faiz gelirleri kaynakta vergi kesintisi yapılmak suretiyle
vergilendirildiğinden ayrıca beyan edilmesine gerek bulunmamaktadır. Bu konuda hazırlanan rehber
(http://www.gib.gov.tr/fileadmin/beyannamerehberi/2014_menkulsermaye.pdf) Başkanlığımız internet
sitesinde vatandaşlarımızın kullanımına sunulmuştur.
 
Türkiye’de elde edilen faiz gelirleri için ödenecek vergi, Anlaşmanın 23 üncü maddesi uyarınca
Hollanda’da ödenecek olan vergilerden mahsup edilecektir.
Örnek 6
Hollanda’da yaşayan Kemal Bey, Türkiye’deki İzmir Bankacılık A.Ş.’de bulunan 1 yıl vadeli
mevduat hesabından 2014 yılında 7.000 TL faiz geliri elde etmiştir. Kemal Bey’in elde ettiği bu faiz
geliri Hollanda’da vergilendirilmekle birlikte, Türkiye’nin de bu geliri % 15 oranında vergileme hakkı
olacaktır.
Ancak, bu şekilde Türkiye’de ödenen vergi, Kemal Beyin Hollanda’da ödeyeceği vergilerden
mahsup edilecektir.
5. Gayrimaddi Hak Bedelleri
Anlaşma kapsamında yer alan gelir türlerinden biri olan gayrimaddi hak bedelleri Anlaşma’nın
12 nci maddesinde düzenlenmiştir. Maddede gayrimaddi hak bedeli teriminin tanımına da yer verilmiş
olup, terimin kapsamına; sinema filmleri, radyo-televizyon yayınlarında kullanılan filmler ve bantlar
dahil olmak üzere, edebi, sanatsal veya bilimsel her nevi telif hakkının, her nevi patentin, ticari
markanın, desen veya modelin, planın, gizli formül veya üretim yönteminin veya sınai, ticari, bilimsel
tecrübeye dayalı bilgi birikiminin kullanma imtiyazı, kullanma hakkı veya satışı ile sınai, ticari,
bilimsel teçhizatın kullanma imtiyazı veya kullanma hakkı karşılığında yapılan her türlü ödeme
girmektedir.
Söz konusu madde uyarınca, Hollanda’da yaşayan vatandaşlarımızın Türkiye’den elde
edecekleri gayrimaddi hak bedellerini vergileme hakkı, temettü ve faizde olduğu gibi Hollanda’ya
aittir. Ancak, Türkiye’nin de kaynak Devlet olarak bu gelirler üzerinden en fazla % 10 oranında vergi
alma hakkı bulunmaktadır. Yine iç mevzuatta bu gelir için daha düşük bir oranın uygulanması halinde
vergileme bu düşük oran üzerinden yapılacaktır.
Ancak, gayrimaddi hak bedelinin Türkiye’de bulunan bir işyeri vasıtasıyla elde edilmesi
halinde, diğer bir ifadeyle, Hollanda’da yaşayan bir vatandaşımızın Türkiye’de ticari faaliyetinin icrası
amacıyla bir işyerine sahip olması ve elde edilen gayrimaddi hak bedeli ile bu işyeri arasında
doğrudan bir ilişki bulunması halinde, söz konusu gayrimaddi hak bedeli bu madde kapsamında değil,
ticari kazançlara ilişkin 7 nci madde kapsamında vergilendirilecektir.
İç mevzuatımıza göre gayrimenkul sermaye iradı olarak kabul edilen gayrimaddi haklar
kaynakta tevkif suretiyle vergilendirilmeleri halinde beyanname verilmesine gerek bulunmamaktadır.
Ancak söz konusu gelirlerin kaynakta tevkif suretiyle vergilendirilmediği durumlarda bu gelirlerin
yıllık beyanname ile yıllık beyanname verilmesinin zorunlu olmadığı durumlarda ise münferit
beyanname ile beyan edilmesi gerekmektedir. Bu konuda hazırlanan rehbere
(http://www.gib.gov.tr/fileadmin/beyannamerehberi/2014darmukellefkira.pdf) adresinden
ulaşılabilmektedir.
Türkiye’de elde edilen gayrimaddi hak bedelleri dolayısıyla ödenecek olan vergiler ise,
Anlaşmanın 23 üncü maddesi uyarınca Hollanda’da ödenecek olan vergilerden mahsup edilecektir.
Örnek 7
20 yıldır Rotterdam’da yaşayan Gözde Hanım, özel olarak geliştirdiği desen ve modelleri
tişörtlere basarak bu tişörtleri hem kendi mağazasında (Rotterdam’da) satmakta hem de bu desen ve
modellerin kullanım hakkını merkezi İzmir’de bulunan Körfez A.Ş.’ye devretmektedir. Körfez A.Ş. de
bu desen ve modelleri çeşitli ürünlere (tişört, pantolon, kazak) basarak kullanmaktadır.
Gözde Hanım’a bu desen ve modellerin kullanım hakkı karşılığında Türkiye’deki şirket
tarafından ödenen gayrimaddi hak bedeli Hollanda’da vergilendirilecek, ancak Türkiye’nin de bu geliri
% 10 oranında vergilendirme hakkı olacaktır. Gözde Hanım’ın elde ettiği gelirin kaynakta tevkifat
 
suretiyle vergilendirilmesi halinde beyanname verilmesine gerek bulunmamaktadır. Ancak tevkifat
yapılmadığı takdirde söz konusu gelir için beyanname verilmesi gerekmektedir.
Türkiye’de ödenen vergi ise, Gözde Hanım’ın Hollanda’da ödeyeceği vergilerden mahsup
edilecektir.
Örnek 8
Hollanda’da ikamet eden bilgisayar mühendisi Mustafa Bey, kendisinin geliştirdiği bilgisayar
mühendisliği ile ilgili yazılımın kullanım hakkını, Türkiye’de Lidya A.Ş. ye vermiş ve bunun
karşılığında 2014 yılında brüt 300.000 TL gelir elde etmiştir.
Anlaşma uyarınca Mustafa Bey’in elde ettiği geliri vergileme hakkı Hollanda’ya ait olmakla
birlikte Türkiye de bu gelirin %10’unu aşmamak üzere vergileme hakkına sahiptir.
Dolayısıyla, Mustafa Bey’in bu gelir için Türkiye’de ödeyeceği azami vergi 30.000 TL (300.000
x %10) olacaktır. Söz konusu verginin kaynakta kesinti suretiyle alınmış olması halinde Türkiye’de
beyanname verilmeyecek, kesinti yapılmamış olması halinde ise beyanname verilmesi gerekecektir.
Bu şekilde Türkiye’de ödenen vergi ise, Hollanda’da ödenecek olan vergiden mahsup
edilecektir.
6. Sermaye Değer Artış Kazançları
Anlaşmada kapsanan bir diğer gelir türü sermaye değer artış kazançları olup, Anlaşmanın 13
üncü maddesinde düzenlenmiştir. Anlaşma uyarınca, Hollanda’da yaşayan vatandaşlarımızın
Türkiye’de bulunan gayrimenkul varlıklarının, iş yerlerinin, iş yerinin aktifine dâhil varlıklarının elden
çıkarılmasından sağladıkları kazançlar Türkiye’de vergilendirilecektir.
Hollanda’da yaşayan vatandaşlarımızın bir yıldan daha kısa süre elde tuttukları Türkiye mukimi
bir şirkete ait hisse senetleri ve tahvilleri (menkul kıymetler borsasına kaydedilen hisse senetleri ve
tahviller hariç olmak üzere) Türkiye mukimine devretmeleri suretiyle sağladıkları kazançlar
Türkiye’de vergilendirilecektir. Söz konusu kazançlar dolayısıyla Türkiye’de ödenen vergiler,
Hollanda’da ödenecek olan vergiden mahsup edilecektir.
Hollanda’da daha önce mukim olan vatandaşlarımızın Türkiye’ye dönüş yaptıktan sonra beş yıl
içinde Hollanda mukimi bir şirkete ait hisse senetlerini devretmeleri dolayısıyla elde edecekleri kazanç
üzerinden ise Hollanda’nın vergi alma hakkı bulunmaktadır. Bununla birlikte, bu kişiler dönüş
yapmalarını müteakip Türkiye’de mukim olarak kabul edileceklerinden Türkiye’nin de iç mevzuat
hükümleri uyarınca bu kazançlar üzerinden vergi alma hakkı bulunmaktadır. Böyle bir durumda söz
konusu vatandaşlarımızın bu kazançlar dolayısıyla Türkiye’de vergiden muaf tutulması suretiyle çifte
vergilendirme önlenmiş olacaktır.
Hollanda’da yaşayan vatandaşlarımızın, yukarıdaki paragraflarda bahsedilen hallerde Türkiye
mukimi alıcılara devrettikleri hisse senetlerinin satışından elde ettikleri gelirin tamamının Türkiye’de
tevkif suretiyle vergilendirilmesi durumunda bu gelir için Türkiye’de beyanname vermelerine gerek
bulunmamaktadır.
Ancak, vatandaşlarımızın bu sayılanların dışında kalan varlıkların elden çıkarılmasından elde
edecekleri kazançlar ile bir yıldan fazla süre ellerinde tuttukları hisse senetlerinin satışından elde
edecekleri kazançlar mukim oldukları Devlette yani Hollanda’da vergilendirilecektir.
Gayrimenkul varlıkların, iş yerleri, iş yerinin aktifine dâhil varlıkların elden çıkarılmasından
elde edilen gelirler Hollanda’da vergiden istisna edilecek, diğer bir ifadeyle Türkiye’deki vergileme
nihai vergileme olacaktır.
 
Örnek 9
Hollanda’da yaşayan Fatoş Hanım, memleketi Kayseri’de bulunan evini satmıştır. Fatoş
Hanım’ın bu satış dolayısıyla elde ettiği geliri vergileme hakkı, gayrimenkul Türkiye’de
bulunduğundan Türkiye’ye ait olacak, vergilendirme iç mevzuatımız çerçevesinde yapılacaktır.
Türkiye’de elde edilen bu gelir Hollanda’da vergiden istisna edilecektir.
Örnek 10
Hollanda’da yaşayan Ali Bey, 2013 Şubat ayında Türkiye’deki bir şirketin çıkardığı hisse
senetlerini satın almış ve 2013 Kasım ayında da bu hisseleri bir Türkiye mukimine devretmek suretiyle
elden çıkarmıştır. Ali Bey’in bu hisselerin satışından elde ettiği gelir, alış ve satış tarihleri arasındaki
süre bir yılı geçmediği için Türkiye’de iç mevzuat hükümlerimize göre vergilendirilecektir. Türkiye’de
ödenen vergi ise Ali Bey’in Hollanda’da ödeyeceği vergiden mahsup edilecektir.
Ali Bey’in, söz konusu gelirin Türkiye’de vergi kesintisine tabi tutulması halinde beyanname
vermesine gerek bulunmamaktadır.
 Ali Bey bu hisse senetlerini 2014 Nisan ayında elden çıkarmış olsaydı, hisse senetleri bir yıldan
fazla süre elde tutulmuş olacağından bunların satışından elde edilen gelirin Hollanda’da
vergilendirilmesi gerekecekti.
7. Serbest Meslek Kazançları
Doktorluk, avukatlık, mühendislik, mimarlık, diş doktorluğu ve muhasebecilik gibi sermayeden
ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayalı olarak yürütülen faaliyetler
Anlaşmanın 14 üncü maddesinde düzenlenmiştir.
Hollanda’da yaşayan vatandaşlarımızın bu tür faaliyetlerden herhangi birini Türkiye’de
gerçekleştirmesi halinde;
- Türkiye’deki faaliyet 12 aylık herhangi bir kesintisiz dönemde toplam 183 günden uzun
sürerse veya,
- faaliyeti gerçekleştirmek için Türkiye’de sabit bir yer (iş yeri) bulunmaktaysa
Türkiye’nin bu geliri vergileme hakkı doğacaktır. Ancak, vatandaşlarımızın bu faaliyetleri
Türkiye’ye gelmeksizin sadece Hollanda’da gerçekleştirmeleri halinde Türkiye’nin vergileme hakkı
olmayacaktır.
Söz konusu kazançlar dolayısıyla Türkiye’de vergi ödenmesi durumunda bu vergi nihai vergi
olacak, söz konusu kazançlar, Hollanda’da vergiden istisna edilecektir.
Türkiye’de elde edilen ve tevkif suretiyle vergilendirilmiş serbest meslek kazançları için yıllık
beyanname verilmesine gerek bulunmamaktadır. Ancak herhangi bir tevkifat yapılmamışsa bu gelir
için yıllık beyanname verilmesi gerekmektedir. Bu konuda hazırlanan rehber
(http://www.gib.gov.tr/fileadmin/beyannamerehberi/2014_serbestmeslek.pdf) Başkanlığımız internet
sitesinde mevcuttur.
Örnek 11
Hollanda’da yaşayan Barış Bey, Türkiye’de yaşayan arkadaşı Uygar Bey’in Ankara’da bulunan
tercüme şirketinden tercüme işleri almıştır. Barış Bey tercümelerini evinde yapmakta ve Ankara’daki
tercüme bürosuna e-posta ile göndermektedir. Barış Bey bu hizmet karşılığında 2014 yılında 10.000
TL gelir elde etmiştir.
 
Barış Bey bu hizmeti Türkiye’ye gelmeksizin Hollanda’da ifa ettiğinden, bu geliri
vergilendirme hakkı yalnızca Hollanda’ya ait olacaktır. Türkiye’ye gelmeksizin gerçekleştirilen bu
faaliyetler nedeniyle ödeme sırasında vergi kesintisi de yapılmayacaktır.
Ancak, Barış Bey bu işlerini yürütebilmek için Türkiye’de sürekli kullanabileceği bir ofis açarsa
ya da bu işlerini yürütebilmek amacıyla 12 aylık herhangi bir kesintisiz dönemde, bir veya birkaç
seferde toplam 183 günden fazla bir süre Ankara’da kalırsa bu geliri vergileme hakkı Türkiye’ye ait
olacaktır.
Örnek 12
Hollanda’da yaşayan Cumhur Bey, İzmir’de yerleşik Yeşil A.Ş.’ye tropikal kelebek bahçesi ve
müzesi yaptırılması ve işletilmesi için ön uygulama projesi hazırlamıştır. Cumhur Bey, bu hizmeti
karşılığında 2014 yılında 250 bin TL gelir elde etmiştir. Ayrıca Cumhur Bey, söz konusu hizmeti
yerinde takip etmek amacıyla 2014 yılında Ocak ayından Eylül ayına kadar Türkiye’de bulunmuştur.
Cumhur Bey Ocak ayından Eylül ayına kadar Türkiye’de kalarak bu hizmeti ifa ettiğinden
(Türkiye’de kalma süresi 183 günü aştığından), söz konusu hizmet karşılığında elde ettiği bu geliri
vergileme hakkı Türkiye’ye aittir.
Türkiye’de bu gelir için vergi tevkifatı yapılması durumunda gelirin beyan edilmesine gerek
bulunmamaktadır.
Türkiye’de vergilendirilen bu gelir ise, Anlaşmanın 23 üncü maddesi uyarınca Hollanda’da
vergiden istisna edilecektir.
8. Ücretler
Bir işverene tabi olarak gerçekleştirilen hizmetler karşılığında elde edilen gelirler Anlaşma’nın
15 inci maddesinde yer alan “Bağımlı Faaliyetler” maddesinde düzenlenmiş olup, Hollanda mukimi
olanlarca verilen bu hizmetler, Türkiye’de ifa edilmediği sürece yalnızca Hollanda’da
vergilendirilmektedir.
Ancak, Hollanda’da yaşayan vatandaşlarımızın ücret karşılığında Türkiye’ye gelerek bir hizmet
ifa etmeleri ve;
- bu hizmetin, bir takvim yılı içinde toplam 183 günden uzun sürmesi,
- ödemenin Türkiye’de mukim bir işveren tarafından yapılması veya,
- ödemenin, Hollandalı işverenin Türkiye’de sahip olduğu bir iş yerinden yapılması
durumlarından herhangi birinin gerçekleşmesi halinde vergileme hakkı Türkiye’ye geçecektir.
Hollanda’da yaşayan vatandaşlarımızın Türkiye’de elde ettikleri ve tevkif suretiyle
vergilendirilmiş ücret gelirleri için beyanname vermelerine gerek bulunmamaktadır. Ancak, tevkif
suretiyle vergilendirilmemiş ücret gelirlerinin yıllık beyanname ile beyan edilmesi gerekmektedir.
Türkiye’de elde edilen ve Türkiye’de vergilendirilen ücret gelirleri Hollanda’da vergiden istisna
edilecektir.
Örnek 13
Hollanda’da mukim XYZ A.Ş. adlı bir firma 01.03.2014 - 01.08.2014 tarihleri arasında
Türkiye’de bir otoyol inşaatında çalıştırmak üzere içlerinde Hollanda’da yaşayan mühendis Ahmet
Bey’in de bulunduğu 50 çalışanı Bursa’ya getirmiştir. Bu hizmet karşılığında XYZ A.Ş. Ahmet Bey’e
7.000 Euro ücret ödemiştir.
 
Ahmet Bey tarafından Türkiye’de ifa edilen hizmetin 183 günden kısa sürmesi ve ödemenin
Hollandalı işverenin Hollanda’daki işyerinden yapılması sebebiyle Türkiye’nin bu gelir üzerinden
vergi alma hakkı bulunmamaktadır. Dolayısıyla vergileme yalnızca Hollanda’da yapılacaktır.
9. Yöneticilere Yapılan Ödemeler
Yöneticilere yapılan ödemeler esasen ücret niteliğinde olmakla birlikte Anlaşma’da ayrı bir
maddede düzenlenmiştir (Madde 16). Yönetici olarak ise, bir şirkette yönetim kurulu üyeliği yapan
kişiler kastedilmektedir ve bu kişilerin elde ettiği prim, ikramiye, huzur hakkı ve diğer benzeri
ödemeler şirketin bulunduğu devlette vergilendirilmektedir.
Yönetim kurulu üyelerinin şirkete bağımlı olarak aynı zamanda danışmanlık, muhasebecilik ya
da benzeri bir görev üstlenmeleri durumunda bu görevleri nedeniyle aldıkları ücretlerin vergilemesi ise
bu madde kapsamında değil, ücretlere ilişkin bir önceki bölümde açıklanan 15 inci madde kapsamında
yapılmaktadır.
Yönetici statüsündeki kişilere Türkiye kaynaklı yapılacak ödemeler Türkiye’de iç mevzuatımız
çerçevesinde vergi tevkifatına tabi tutulacağından bu gelirlerin beyan edilmesine gerek
bulunmamaktadır.
Bu şekilde Türkiye’de ödenen vergiler ise, Anlaşmanın 23 üncü maddesi uyarınca Hollanda’da
ödenecek vergilerden istisna edilecektir.
Örnek 14
Merkezi İstanbul’da bulunan ACAR A.Ş. adlı şirketin yönetim kurulu üyesi olan ve Lahey’de
yaşayan Belgin Hanım’a bu sıfatı dolayısıyla şirket tarafından 2014 yılında prim olarak ödenen toplam
80.000 TL’lik tutar Türkiye’de vergi tevkifatına tabi tutulacaktır.
Türkiye’de ödenen vergi ise, Anlaşmanın 23 üncü maddesi uyarınca bu kişinin Hollanda’da
ödeyeceği vergiden istisna edilecektir.
10. Sanatçı ve Sporculara Yapılan Ödemeler
Sanatçı ve sporcuların sanatsal ve sportif nitelikteki kişisel faaliyetlerden elde ettikleri gelirler
Anlaşmanın 17 nci maddesinde düzenlenmiş olup, bu faaliyetlerin icra edildiği devlette
vergilendirilmektedir. Söz konusu faaliyetlerin bir organizasyon kapsamında gerçekleştirilmesi ve
ödemenin sanatçı ve sporcuların kendilerine değil de bu organizasyona yapılması durumunda da
vergileme yine faaliyetin icra edildiği devlette yapılacaktır.
Buna göre, Hollanda’da yaşayan vatandaşlarımızın sanatsal veya sportif herhangi bir
organizasyon nedeniyle Türkiye’de bulunmaları dolayısıyla kendilerine yapılan ödemeler Türkiye’de
vergilendirilecektir. Bu faaliyetler karşılığında yapılan ödemelerden Türkiye’de vergi tevkifatı
yapılacağından, vatandaşlarımızın bu gelirlerini beyan etme zorunluluğu bulunmamaktadır. Tevkif
suretiyle vergilendirilmemiş gelirlerin ise beyan edilmesi gerekmektedir.
Türkiye’deki faaliyetten elde edilen gelir dolayısıyla Türkiye’de ödenen vergiler ise,
vatandaşlarımızın Hollanda’da ödeyecekleri vergiden mahsup edilecektir.
Diğer taraftan, sanatçı ve sporcuların faaliyetlerinin, önemli ölçüde Hollanda’nın kamusal
fonları desteğiyle gerçekleştirilmesi veya gelirin kâr amacı gütmeyen kurumlarca elde edilmesi halinde
(elde edilen gelirin bu kurumların sahipleri, üyeleri ve hissedarlarının şahsi menfaatlerine tahsis
edilmemesi koşuluyla), vergileme faaliyetin icra edildiği devlette değil, yalnızca sanatçı ve sporcuların
mukim oldukları devlette yapılacaktır.
9
Örnek 15
Uzun yıllardır Hollanda’da yaşayan profesyonel piyanist Zeynep Hanım Türkiye’de
düzenlenecek olan bir konsere katılmak üzere ülkemize gelmiştir. Zeynep Hanım, Türkiye’de
bulunduğu süre içerisinde verdiği konser karşılığında 150.000 Euro gelir elde etmiştir:
Zeynep Hanım’ın konser karşılığında elde ettiği 150.000 Euro Anlaşmanın 17 nci maddesi
uyarınca Türkiye’de vergilendirilecektir.
Zeynep Hanım’ın Türkiye’de ödemiş olduğu vergi ise, Anlaşmanın 23 üncü maddesi uyarınca
Hollanda’da ödeyeceği vergiden mahsup edilecektir.
11. Emekli Maaşları
Özel sektörde çalışma karşılığında elde edilen emekli maaşları Anlaşmanın 18 inci maddesinde
düzenlenmiştir. Madde uyarınca, Hollanda’da yaşayan vatandaşlarımızın geçmiş çalışma karşılığında
bu ülkeden elde edecekleri emekli maaşlarını vergilendirme hakkı, bu kişiler Hollanda’da ikamet
ettikleri sürece Hollanda’ya ait olacaktır.
Ancak, vatandaşlarımızın Türkiye’ye kesin dönüş yapmaları halinde Hollanda’nın sosyal
güvenlik sistemi hükümlerine göre ödenen emekli maaşları yalnızca Türkiye’de vergilendirilecektir.
 Türkiye’de, yabancı ülkelerdeki sosyal güvenlik kurumlarınca ödenen emekli maaşları
üzerinden vergi alınmamaktadır.
Örnek 16
2013 yılının Nisan ayında Hollanda’da çalıştığı firmadan emekli olarak Türkiye’ye kesin dönüş
yapan ve hâlihazırda memleketi Trabzon’da ikamet eden T.C. vatandaşı Mustafa Bey, Hollanda’daki
çalışmaları karşılığında bu ülkenin sosyal güvenlik sistemi hükümleri uyarınca emekli maaşı
almaktadır.
Mustafa Bey Nisan 2013 yılından itibaren Türkiye’de mukim olduğundan, elde ettiği bu geliri
vergileme hakkı Türkiye’ye aittir.
Türkiye’de söz konusu emekli maaşları vergilendirilmediğinden Mustafa Bey bu geliri için
Türkiye’de vergi ödemeyecektir.
12. Kamu Hizmeti Dolayısıyla Ödenen Ücret, Maaş ve Diğer Benzeri Ödemeler
Kamu hizmeti Anlaşmanın 19 uncu maddesinde düzenlenmiş olup, gerçek kişiler tarafından bir
devlete (politik alt bölüm ve mahalli idareler dahil) verilen hizmetleri ifade etmektedir. Bu
hizmetlerden elde edilecek geliri, kamu hizmeti dolayısıyla ödenecek emekli maaşları da dahil olmak
üzere, vergileme hakkı, bu ödemeleri yapan devlete ait olmaktadır.
Dolayısıyla, Hollanda’nın mukimi ya da vatandaşı olan bir gerçek kişinin Hollanda’daki Türk
temsilciliklerinde çalışmaları karşılığında elde edeceği ücret geliri ile bu çalışmaların sonunda emekli
olduğunda kendisine Türkiye kaynaklı yapılacak olan emekli maaşı ödemeleri Türkiye’de
vergilendirilecektir.
Örnek 17
Zeki Bey 2012 yılından itibaren Amsterdam Başkonsolosluğunda çevirmen olarak çalışmaya
başlamıştır. Zeki Bey’e Türk Hükümeti tarafından ödenen ücretleri vergilendirme hakkı Türkiye’ye ait
olmaktadır.
Zeki Bey’in bu görevi tamamlayarak emekli olması halinde kendisine Türk hükümeti tarafından
ödenecek emekli maaşlarını vergileme hakkı da yine Türkiye’ye ait olacaktır.
10
13. Profesör, Öğretmen ve Öğrencilere Yapılan Ödemeler
Hollanda’ya öğrenim veya staj yapmak amacıyla giden öğrenci ve stajyerlere Hollanda
dışındaki kaynaklardan yapılan ödemeler ile Hollanda’da mesleği ile ilgili deneyim kazanmak
amacıyla bir takvim yılı içinde 183 günü aşmayacak şekilde çalışan öğrenci veya stajyerlerin elde
ettikleri ücretler Hollanda’da vergilendirilmeyecektir.
Aynı şekilde Anlaşmada, bir öğretim veya araştırma kuruluşunda öğretim veya bilimsel
araştırma yapmak amacıyla iki yılı aşmayan bir süre için Hollanda’da bulunan bir profesör veya
öğretmenin Hollanda dışındaki kaynaklardan elde etmiş oldukları gelirlerin Hollanda’da
vergilendirilmeyeceği de hükme bağlanmıştır. Ancak kamu menfaatine değil de özel kişi veya kişilerin
menfaatine yürütülen araştırmalar dolayısıyla elde edilen gelirler bu hükmün dışında tutulmuştur.
Örnek 18
İzmir Teknoloji Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü öğrencisi Umut Bey, Türk Hükümeti
tarafından sağlanan bir burs vasıtasıyla öğrenim amacıyla Hollanda’ya gitmiştir. Umut Bey’e Türkiye
tarafından yapılan söz konusu ödemeler Hollanda’da vergilendirilmeyecektir.
Örnek 19
Maden Mühendisliği öğrenciliği sırasında zorunlu yaz stajını yapmak üzere Hollanda’da
bulunan Emre Bey aynı zamanda Hollanda’da yarı zamanlı (part time) olarak bir markette
çalışmaktadır.
Emre Bey’in part time olarak çalışması karşılığında elde ettiği bu gelir Hollanda iç mevzuatına
göre vergilenecektir.
Örnek 20
Endüstri Ürünleri Tasarımı bölümü mezunu olan Gamze Hanım, tasarım ile ilgili uygulama
becerilerini geliştirmek amacıyla Hollanda’da bulunan bir şirkette 3 ay süreyle, bu alanda ücretli
olarak çalışmıştır. Gamze Hanım’ın bu çalışması dolayısıyla elde ettiği ücret yalnızca Türkiye’de
vergilendirilecektir.
14. Diğer Gelirler
Anlaşmada açıkça ele alınmayan ve herhangi bir özel maddede düzenlenmeyen gelir unsurları
Anlaşmanın “Diğer Gelirler” başlıklı maddesi çerçevesinde değerlendirilmekte olup, diğer Devlette
bulunan bir işyeri veya sabit yer vasıtasıyla elde edilmedikleri takdirde bu geliri elde eden kişinin
ikamet ettiği (mukim olduğu) Devlette vergilendirilmektedir. Söz konusu gelirler bir işyeri veya sabit
yer vasıtasıyla elde edildiklerinde ise, Anlaşmanın ilgili maddeleri (Ticari Kazançlar veya Serbest
Meslek Kazançları) çerçevesinde vergiye tabi tutulmaktadırlar.
Bu çerçevede, Hollanda’da yaşayan vatandaşlarımızın herhangi bir işyeri veya sabit yer
olmaksızın Türkiye veya başka bir ülkede elde ettikleri bu türden gelirleri yalnızca Hollanda
tarafından vergilendirilmektedir.
Örnek 21
Serdar Bey 2000-2012 yılları arasında Hollanda’daki bir kimyasal boya fabrikasında çalışmış ve
işyerinde maruz kaldığı sağlıksız ortam nedeniyle hastalandığından işinden ayrılmak zorunda
kalmıştır.
Serdar Bey, maruz kaldığı meslek hastalığı dolayısıyla işvereni hakkında dava açarak tazminat
talebinde bulunmuş ve 2013 yılının Nisan ayında Türkiye’de yaşayan ailesinin yanına taşınmıştır.
11
Serdar Bey’in açmış olduğu dava 2014 yılının Temmuz ayında sonuçlanmış ve Hollanda’daki
işverenin tazminat ödemesine hükmedilmiştir.
Bu durumda Serdar Beyin elde ettiği bu gelir, kendisi artık Türkiye mukimi olduğundan
yalnızca Türkiye’de vergilendirilecektir.
III. ÇİFTE VERGİLENDİRMEYİ ÖNLEME YÖNTEMİ
Hollanda’da yaşayan ve dolayısıyla Hollanda mukimi sayılan vatandaşlarımızın tüm dünyada
elde ettikleri gelirler tam mükellefiyet esasında Hollanda iç mevzuatına göre Hollanda’da
vergilendirilmektedir. Söz konusu kişilerin Türkiye’den gelir elde etmeleri halinde, şayet Anlaşma
hükümleri bu gelirin Türkiye’de de vergilendirilmesini gerektiriyorsa, söz konusu gelir hem Hollanda
hem de Türkiye tarafından vergilendirilmiş olmakta ve ortaya bir çifte vergilendirme sorunu
çıkmaktadır. Anlaşmanın 23 üncü maddesinde (Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi) yer verilen
düzenleme, ortaya çıkan bu çifte vergilendirme sorununu ortadan kaldırmayı amaçlamaktadır.
Madde uyarınca vatandaşlarımızın herhangi bir gelir unsuru nedeniyle Türkiye’de dar
mükellefiyet esasında ödedikleri vergiler, daha önceki bölümlerde değinilen gelir türlerine göre
Hollanda’da “mahsup” ya da “istisna” edilmek suretiyle aynı gelirin ikinci kez vergilendirilmesinin
önüne geçilmektedir.
- Mahsup yönteminde, bir gelir unsuru nedeniyle Türkiye’de ödenen vergi, kişinin Hollanda’da
ödeyeceği vergilerden indirilmekte,
- İstisna yönteminde ise, bir gelir unsuru nedeniyle Türkiye’de ödenen vergi nihai vergi olup,
aynı gelir unsuru Hollanda’daki vergi matrahına dahil edilmemektedir.
Ancak, Hollanda’nın artan oranlı bir vergi tarifesi uygulaması halinde sadece bu tarifenin
belirlenmesi açısından, üzerinden vergi alınmasa da söz konusu gelirler toplam matraha dâhil
edilebilecektir.
Hollanda’da yaşayan vatandaşlarımızın Türkiye’den elde ettiği temettü, faiz, gayrimaddi hak
bedeli, değer artış kazançları (bir yıldan kısa süre elde tutulan ve Türkiye mukimi alıcılara devredilen
hisse senetlerinin satışından elde edilenler) ile sanatçı ve sporcuların Türkiye’de elde ettikleri gelirler
nedeniyle Türkiye’de ödenen vergiler, Hollanda’da bu gelirler üzerinden ödenecek vergiden mahsup
edilecektir. Bu gelir türlerinin dışında Türkiye’den elde ettikleri gelirler ise, Hollanda’da vergiden
istisna edilecektir.
IV. AYRIM YAPILMAMASI
Anlaşmanın 24 üncü maddesinde yer yerilen bu düzenleme ile, bir devletin vatandaşlarının,
diğer devlette, bu diğer devletin vatandaşlarının aynı koşullarda karşılaştıkları vergilemeden ve buna
bağlı mükellefiyetlerden daha ağır bir vergilemeye tabi tutulmayacakları güvence altına alınmaktadır.
Dolayısıyla, Hollanda’da yaşayan ve hem hukuken hem de fiili olarak Hollanda vatandaşlarıyla
aynı koşullara sahip olan Türk vatandaşları, sadece uyruklukları nedeniyle bu ülkede farklı vergi
uygulamalarına tabi tutulmayacaklardır.
Bununla birlikte Anlaşma hükümleri uyarınca, Hollanda’nın kendi mukimlerine şahsi veya
ailevi durumları nedeniyle uyguladığı şahsi indirimleri, vergi ve matrah indirimlerini Türkiye’de
yerleşik kişilere uygulama zorunluluğu bulunmamaktadır.
V. KARŞILIKLI ANLAŞMA USULÜ
Anlaşma hükümlerinin taraf devletlerin vergi idarelerince uygulanması sırasında ortaya çıkan
hatalı işlemler, hatalı yorumlar veya anlaşma hükümlerinin dikkate alınmaması gibi durumların
12
çözümlenmesine yönelik düzenlemeler, Anlaşmanın “Karşılıklı Anlaşma Usulü”ne ilişkin 25 inci
maddesinde yer almaktadır.
Anlaşmanın söz konusu maddesi uyarınca, Hollanda’da yaşayan vatandaşlarımız, Türkiye’de
elde ettikleri gelir unsurları dolayısıyla Türkiye’de Anlaşmaya aykırı olarak vergilendirildiklerini veya
vergilendirileceklerini düşünmeleri halinde, olayın dava konusu yapılarak mahkemece nihai karara
bağlanmamış olması koşuluyla, bu durumun düzeltilmesi için mukimi oldukları devlet olan Hollanda
yetkili makamlarına başvurabilmektedirler.
Hollanda yetkili makamı mükellefin başvurusunun yerinde olduğu kanaatine varırsa bu
durumun düzeltilmesi için Türkiye’deki yetkili makamlarla temasa geçmekte ve her iki ülke yetkili
makamları arasında Anlaşmaya aykırı bir vergilendirme olduğu konusunda mutabakat sağlanması
durumunda sonuç mükellefe iletilerek, mükellefin kendisi tarafından da kabul edilmesi halinde
uygulanmaktadır.
Ayrıca, uyrukluk nedeniyle ayrımcı muameleye maruz kaldığını düşünen vatandaşlarımız bu
durumu vatandaşı oldukları devlet olan Türkiye’deki yetkili makama iletebilmektedirler.
Bu konuda Başkanlığımızca hazırlanan rehbere aşağıdaki adresten ulaşılabilir.
(http://www.gib.gov.tr/fileadmin/mevzuatek/uluslararasi_mevzuat/ciftever_karsilikli94.pdf)
Örnek 22
Hollanda’da yaşayan Mustafa Bey, Türkiye’de motorlu taşıt üreten bir firma için koltuk sistemi
tasarlanmasına yönelik teknik destek hizmeti vermiştir.
Mustafa Bey verdiği bu hizmet dolayısıyla elde ettiği gelir üzerinden, Hollanda - Türkiye Çifte
Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmasının “Gayrimaddi Hak Bedelleri” başlıklı 12 nci maddesi
kapsamında Türkiye’de % 10 oranında stopaja tabi tutulmuştur. Ancak Mustafa Bey söz konusu
gelirin, verdiği hizmetin niteliği dolayısıyla Anlaşmanın 12 nci maddesi kapsamında değil “Serbest
Meslek Faaliyetleri” başlıklı 14 üncü maddesi kapsamında değerlendirilmesi gerektiğini
düşünmektedir. Bu durumda Anlaşma hükümlerine göre yanlış olduğunu düşündüğü bu vergilemenin
düzeltilmesi amacıyla mukimi olduğu devlet olan Hollanda yetkili makamlarına başvurabilecektir.
Örnek 23
Hollanda’da yaşayan Türk vatandaşı Serap Hanım, Hollanda’da elde ettiği serbest meslek
kazancı dolayısıyla Hollanda’da vergilendirilmiştir. Ancak Semra Hanım, uyrukluğu nedeniyle
kendisinin Hollanda vatandaşlarından daha ağır bir vergilendirmeye tabi tutulduğunu düşünmektedir.
Serap Hanım bu durumun düzeltilmesi için vatandaşı olduğu Türkiye’nin yetkili makamına
başvurabilecektir.
VI. BİLGİ DEĞİŞİMİ
Hollanda ile akdedilen ÇVÖ Anlaşması’nın “Bilgi Değişimi”ne ilişkin 26 ncı maddesi uyarınca
Türkiye ve Hollanda makamları vergisel konularda bilgi değişimi yapılabilmektedirler. Bu kapsamda
iki ülkenin yetkili makamları, gerek Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması hükümlerinin, gerekse
vergilerle ilgili iç mevzuat hükümlerinin uygulanması için bilgi alışverişinde bulunabilmektedirler.
Bu nedenle, Hollanda’da yaşayan ancak Türkiye’den (gayrimenkul kira geliri, faiz, temettü,
gayrimaddi hak bedeli, ticari kazanç, ücret vb.) gelir elde eden vatandaşlarımızın, talep üzerine
gerçekleştirilen bu bilgi değişiminin bir sonucu olarak, Hollanda’da ek vergi, ceza ve faiz borcu
ödeme durumu ile karşı karşıya kalmamaları için Türkiye’den elde ettikleri gelirleri ile ilgili
Hollanda’daki ödevlerini eksiksiz olarak yerine getirmelerinde menfaatleri bulunmaktadır.
Benzer biçimde, Türkiye’de mukim olanların Hollanda kaynaklı gelirleri için de, gerektiğinde
inceleme elemanlarının talep etmesi halinde Hollanda Maliye Bakanlığından bilgi temin
 
edilebilmektedir. Bilgi alışverişine yönelik bu düzenleme yalnızca Türkiye-Hollanda Anlaşmasında
değil, ülkemizin akdettiği bütün çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmalarında yer almaktadır.
Diğer taraftan, yine bu maddeye bağlı olarak ileriki yıllarda iki ülke arasında herhangi bir talep
olmaksızın otomatik bilgi değişimi yapılması imkânı da bulunmaktadır. Otomatik bilgi değişimi
yapılması durumunda, ülkeler, değiştirilecek bilgilerin türü ve değiştirme zamanını önceden
belirleyerek düzenli bilgi değişiminde bulunabileceklerdir.
 VII. MUKİMLİK BELGESİ
Hollanda’da yaşayan vatandaşlarımızın Türkiye’den elde ettikleri gelirlerin Anlaşma
kapsamında vergilendirilebilmesi ve Anlaşmadaki düşük oranların uygulanabilmesi için söz konusu
vatandaşların Hollanda yetkili makamlarından (Hollanda Maliye Bakanlığı) mukimlik belgesi almaları
ve bu belgenin aslı ile birlikte noterce veya bu ülkelerdeki Türk Konsolosluklarınca tasdik edilmiş
Türkçe tercümesinin bir örneğini ilgili vergi dairesine veya kendilerine yapılacak ödemeler üzerinden
vergi tevkifatı yapacak olan vergi sorumlularına ibraz etmeleri gerekmektedir. 
 
Kaynak: https://www.gib.gov.tr/sites/default/files/uluslararasi_mevzuat/hollanda_rehber.pdf